گروهی از محققان در مطالعه اخیرشان اظهار کرده‌اند ماده تاریک در حال کند کردن چرخش نوار کهکشان راه شیری است. بر اساس یافته‌های مطالعه جدید محققان «کالج دانشگاهی لندن» (University College London: UCL) و «دانشگاه آکسفورد» (University of Oxford) چرخش نوار کهکشانی راه شیری که از میلیاردها خوشه ستاره‌ای تشکیل شده است، از زمان شکل‌گیری خود حدود یک چهارم کند شده است.
۳۰ سال است که اخترفیزیکدانان چنین کندی را پیش‌بینی می‌کنند اما این اولین بار است که مقدار آن اندازه‌گیری شده است. به گفته محققان این موضوع بینش جدیدی در مورد ماهیت ماده تاریک به آنها ارائه داده و دریافته‌اند ماده تاریک مانند وزنه تعادل در حال کند کردن چرخش است.
در این مطالعه که در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده است، محققان مشاهدات تلسکوپ فضایی گایا از گروه بزرگی از ستارگان موسوم به «جریان هرکول» (Hercules stream) را که با نوار مذکور همخوانی دارند، تجزیه و تحلیل کردند.
این ستارگان از نظر گرانشی در دام نوار چرخشی گیر افتاده‌اند. مشابه همین پدیده در سیارک‌های تروجان مشتری و یونان نیز رخ می‌دهد که طی آن، اینها به دور نقاط لاگرانژ مشتری (جلو و عقب مشتری) می‌چرخند. اگر چرخش نوار کند شود، انتظار می‌رود که این ستارگان در کهکشان بیشتر حرکت کنند و دوره مداری خود را با چرخش نوار مطابقت دهند.
محققان دریافتند که ستاره‌های موجود در این جریان دارای اثر انگشت شیمیایی هستند و عناصر سنگین‌تر بیشتری دارند که این ثابت می‌کند که آنها از مرکز کهکشانی جایی که ستاره‌ها و گاز تشکیل دهنده ستاره حدود ۱۰ برابر در مقایسه با کهکشان خارجی غنی از فلز است، فاصله گرفته‌اند.
با استفاده از این داده‌ها محققان گفتند این نوار که از میلیاردها ستاره و تریلیون‌ها جرم خورشیدی تشکیل شده است، از زمان تشکیل اولیه میزان چرخش خود را حداقل ۲۴ درصد کاهش داده است.
به گفته محققان وزنه تعادلی که در حال کند کردن این چرخش است، باید ماده تاریک باشد. آنها گفتند تاکنون ما فقط از طریق نقشه برداری از پتانسیل جاذبه کهکشان‌ها و کم کردن سهمی از مواد مرئی قادر به استنباط ماده تاریک بودیم. محققان افزودند: تحقیقات ما نوع جدیدی از روش اندازه‌گیری ماده تاریک را ارائه کرد.
ماده تاریک نامرئی است و ماهیت آن ناشناخته است اما وجود آن از نحوه رفتار کهکشان‌ها قابل استنباط است.
۳۰ سال است که اخترفیزیکدانان چنین کندی را پیش‌بینی می‌کنند اما این اولین بار است که مقدار آن اندازه‌گیری شده است. به گفته محققان این موضوع بینش جدیدی در مورد ماهیت ماده تاریک به آنها ارائه داده و دریافته‌اند ماده تاریک مانند وزنه تعادل در حال کند کردن چرخش است.
در این مطالعه که در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده است، محققان مشاهدات تلسکوپ فضایی گایا از گروه بزرگی از ستارگان موسوم به «جریان هرکول» (Hercules stream) را که با نوار مذکور همخوانی دارند، تجزیه و تحلیل کردند.
این ستارگان از نظر گرانشی در دام نوار چرخشی گیر افتاده‌اند. مشابه همین پدیده در سیارک‌های تروجان مشتری و یونان نیز رخ می‌دهد که طی آن، اینها به دور نقاط لاگرانژ مشتری (جلو و عقب مشتری) می‌چرخند. اگر چرخش نوار کند شود، انتظار می‌رود که این ستارگان در کهکشان بیشتر حرکت کنند و دوره مداری خود را با چرخش نوار مطابقت دهند.
محققان دریافتند که ستاره‌های موجود در این جریان دارای اثر انگشت شیمیایی هستند و عناصر سنگین‌تر بیشتری دارند که این ثابت می‌کند که آنها از مرکز کهکشانی جایی که ستاره‌ها و گاز تشکیل دهنده ستاره حدود ۱۰ برابر در مقایسه با کهکشان خارجی غنی از فلز است، فاصله گرفته‌اند.
با استفاده از این داده‌ها محققان گفتند این نوار که از میلیاردها ستاره و تریلیون‌ها جرم خورشیدی تشکیل شده است، از زمان تشکیل اولیه میزان چرخش خود را حداقل ۲۴ درصد کاهش داده است.
به گفته محققان وزنه تعادلی که در حال کند کردن این چرخش است، باید ماده تاریک باشد. آنها گفتند تاکنون ما فقط از طریق نقشه برداری از پتانسیل جاذبه کهکشان‌ها و کم کردن سهمی از مواد مرئی قادر به استنباط ماده تاریک بودیم. محققان افزودند: تحقیقات ما نوع جدیدی از روش اندازه‌گیری ماده تاریک را ارائه کرد.
ماده تاریک نامرئی است و ماهیت آن ناشناخته است اما وجود آن از نحوه رفتار کهکشان‌ها قابل استنباط است.
نظرات
در زمینه‌ی انتشار نظرات مخاطبان، رعایت برخی موارد ضروری است:
-- لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
-- «فضانما» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
-- «فضانما» از انتشار نظراتی که در آنها رعایت ادب نشده باشد معذور است.
-- نظرات، پس از تأیید مدیر منتشر می‌شوند.
چقدر اسرارآمیز
خداییش هر چی می‌خوام تصور کنم مثلا تریلیون ستاره، توی کهکشان راه شیری چطور امکان‌پذیره. توی ذهن جا نمیشه.
آیا تخمینی وجود داره که حدودا چندتا ستاره توی جهان هستی وجود داره؟
ممنون از سایت خیلی خوبتون
پاسخ فضانما:
تعداد کل ستارگان جهان هستی، چیزی در حدود ۷۰ تا ۱۰۰ میلیارد تریلیون (billion trillion) تخمین زده می‌شود. با یک عدد بسیار بزرگ طرف هستیم: ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ عدد ستاره