ماموریت دارت (DART) با هدف نجات زمین آغاز شد

ماموریت "دارت" با هدف نجات زمین آغاز شد
ماموریت "دارت" ناسا با هدف نجات زمین در برابر سیارک‌های خطرناک آغاز شد.

فضاپیمای "دارت" سوار بر موشک فالکون ۹ شرکت اسپیس‌ایکس از پایگاه فضایی وندنبرگ در کالیفرنیا به فضا پرتاب شد.

هدف فضاپیمای "دارت" برخورد با سیارک دیمورفوس (Dimorphos) است. این سیارک کمی بزرگتر از هرم بزرگ جیزه بوده و به دور سیارک بزرگ‌تری به نام دیدیموس (Didymos) در گردش است. این دو سیارک تنها ۱.۲ کیلومتر از یکدیگر فاصله دارند.

مدار برخورد دارت با دیمورفوس

انتظار می‌رود "دارت" اواخر ماه سپتامبر تا اوایل ماه اکتبر سال ۲۰۲۲ به دیمورفوس برخورد کند. در آن زمان این سیارک در نزدیک‌ترین حالت خود به زمین و در فاصله‌ی ۱۱ میلیون کیلومتری قرار دارد. لازم به ذکر است که این سیارک‌ها تهدیدی برای زمین به شمار نمی‌روند و این ماموریت تنها یک آزمایش است و در حال حاضر هیچ سیارکی زمین را تهدید نمی‌کند.

دارت با سرعت ۲۴ هزار کیلومتر بر ساعت به دیمورفوس برخورد خواهد کرد و دهانه‌ای بر سطح این سیارک ایجاد می‌کند. اصابت دادن یک فضاپیما به یک سیارک شاید ساده به نظر برسد اما به گفته‌ی ناسا برای رسیدن به هدف مورد نظر همه‌چیز از زاویه برخورد تا سرعت باید به دقت محاسبه و مهندسی شود. اگر سرعت فضاپیما بیش از اندازه باشد امکان نابودی سیارک وجود دارد.

مقایسه اندازه دیدیموس

دیدن سیارکی که به سمت زمین می‌آید همیشه یک کابوس بزرگ برای بشر بوده است. از آن جا که تصور می‌شود برخورد یک سیارک ۶۶ میلیون سال قبل باعث انقراض دایناسورها شده است بنابراین چنین رویدادی می‌تواند تمدن بشری را نیز نابود کند. ناسا امیدوار است تا با ماموریت "دارت" از روی دادن چنین اتفاقی جلوگیری کند.

فضاپیمای "دارت" ناسا در آزمایشگاه فیزیک کاربردی جان هاپکینز در مریلند مونتاژ و آزمایش شد و به گفته‌ی محققان این فضاپیما از درون به بیرون ساخته شده و ابتدا تجهیزات داخلی و سپس خارجی آن ساخته شده است. این برنامه به طور کلی ۳۳۰ میلیون دلار برای ناسا هزینه داشت که برای کاوشگری که مدار زمین را ترک می‌کند مبلغ زیادی نیست.

"دارت" با نیروی خورشیدی کار می‌کند و علاوه بر ۱۲ پیشرانه کوچک خود به آزمایش پیشرانه یونی "NEXT-C" ناسا می‌پردازد. این فضاپیما مجهز به یک دوربین به نام دوربین شناسایی دیدیموس و سیارک برای ناوبری نوری(DRACO) است که داده‌ها را به سیستمی از الگوریتم‌ها به نام "SMART Nav" ارسال می‌کند تا بدین وسیله فضاپیما به طور خودکار هدایت شود. "دارت" در این سفر تنها نیست و یک "تاسواره"(ماهواره کوچک) آن را همراهی می‌کند. این ماهواره تقریبا اندازه‌ای مشابه یک جعبه کفش دارد و توسط آژانس فضایی ایتالیا ساخته شده است. این تاسواره که "LICIACube" نام گرفته است نقش مهمی در ماموریت "دارت" ایفا می‌کند.

این تاسواره ۱۰ روز مانده به برخورد از "دارت" جدا می‌شود و وارد مسیر مخصوص خود می‌شود. این ماهواره کوچک تنها سه دقیقه پس از برخورد از کنار سیارک دیمورفوس عبور خواهد کرد و با دو دوربین خود تصاویری به زمین می‌فرستد. علاوه بر این تاسواره، ستاره شناسان قادرند با استفاده از تلسکوپ‌های زمینی به تماشای این رویداد بنشینند.

دفاع سیاره‌ای علمی است که برای جلوگیری از خطرات احتمالی ناشی از سیارک‌ها ایجاد شده است و ناسا با نگرانی این موضوع را دنبال می‌کند. تکه‌هایی از اجرام فضایی دائما به سمت زمین آمده و وارد جو زمین می‌شوند. اکثر آن‌ها بسیار کوچک هستند و به سرعت در جو زمین می‌سوزند اما برخی اوقات اجرام بزرگ‌تر هم وارد جو زمین می‌شوند.

در سال ۲۰۱۳، سیارکی به بزرگی یک خانه وارد جو زمین شد و بر فراز آسمان "چلیابینسک" (Chelyabinsk) شهری در روسیه منفجر شد. این انفجار بزرگ‌تر از یک انفجار هسته‌ای بود و موج ناشی از آن باعث آسیب‌ دیدن ۱۰۰۰ نفر شد که عمدتا به دلیل شکستن پنجره‌ها بود.

اکثر سیارک‌های منظومه شمسی در کمربند سیارکی میان مریخ و مشتری قرار دارند اما برخی از آن‌ها به وسیله گرانش سیاره مشتری به سمت بیرون رانده می‌شوند و به خورشید نزدیک‌تر شده و در فاصله‌ی چندین میلیون کیلومتری از زمین قرار می‌گیرند.

ستاره‌شناسان این سیارک‌ها را "سیارک نزدیک به زمین" می‌نامند. اوایل سال جاری فضاپیمای "OSIRIS-Rex" از یک سیاره نزدیک به زمین به نام "بنو"‌ بازدید کرد تا نمونه‌هایی از سطح آن به زمین بیاورد.

سیارک‌های نزدیک به زمین می‌توانند برای سیاره ما تهدید آمیز باشند. تخمین زده می‌شود که ۲۵ هزار سیارک نزدیک به زمین با اندازه‌ای بیش از ۱۴۰ متر در فضا وجود داشته باشد که ۱۵ هزار مورد از آنها هنوز کشف نشده است و حتی کوچک‌ترین آن‌ها قادر به نابود کردن یک شهر بزرگ است.

"دارت" آخرین ماموریت این چنینی نخواهد بود و در سال ۲۰۲۴ آژانس فضایی اروپا مامورتی موسوم به "هرا" (Hera) انجام خواهد داد. این فضاپیما در سال ۲۰۲۶ به دیدیموس می‌رسد و دهانه ایجاد شده توسط "دارت" را پس از حدود چهار سال رصد می‌کند.